Көктем – табиғаттың оянып, гүлдер мен ағаштардың бүршік ататын тамаша кезеңі. Бірақ кейбір адамдар үшін бұл мезгіл – мұрыннан су ағу, көздің қызаруы және тыныс алудың қиындауы сияқты жағымсыз белгілермен қатар жүреді. Бұл – көктемгі аллергияның белгілері болуы мүмкін.
Көктемгі аллергияның себептері
Фото. Shutterstock. Автор. olga_sova
Маусымдық аллергия көбінесе өсімдіктердің тозаңдарына (пыльца) деген реакциядан пайда болады. Ерте көктемде ағаштар (қайың, тал, терек), ал сәуір-мамыр айларында шөптер мен гүлдер тозаң бөле бастайды. Иммундық жүйе бұл тозаңдарды зиянды зат ретінде қабылдап, гистамин сияқты заттарды бөліп шығарады – осыдан аллергиялық белгілер туындайды.
Негізгі белгілері
• Мұрынның бітелуі немесе су ағуы
• Көздің қышуы, жас ағу
• Жөтел немесе тыныс алудың қиындауы
• Тамақтың жыбырлауы
• Терідегі бөртпелер (сирек жағдайларда)
Бұл белгілер суық тиюге ұқсас болғанымен, аллергия кезінде дене қызуы көтерілмейді және белгілер ауада тозаң бар кезде ғана пайда болады.
Қазіргі емдеу және алдын алу әдістері
Фото. Shutterstock. Автор. New Africa
1. Аллергенмен байланыс шектеу:
– Терезені жабық ұстау.
– Үйге кіргенде киімді ауыстырып, бет пен қолды жуу.
– Тозаң көп болатын уақытта (таңертең және желді күндері) серуенге шықпау.
2. Дәрі-дәрмектер (тек дәрігердің нұсқаулығымен):
– Антигистаминдер (мысалы, лоратадин, цетиризин)
– Мұрынға арналған спрейлер (стероидты немесе тұзды ерітінді)
– Көзге арналған тамызғылар
3. Спецификалық иммунотерапия (СИТ):
Бұл ем түрі аллергияның себебіне тікелей әсер етеді. Ұзақ уақыт бойы аллергеннің өте аз мөлшері енгізіледі, соның нәтижесінде ағза оған бейімделеді.
Фото. Shutterstock. Автор. Volha_R
Көктемгі аллергия өмір сапасын төмендетуі мүмкін, бірақ оны бақылауда ұстауға болады. Алғашқы белгілер байқалса, дәрігер-аллергологқа жүгінген жөн. Ерте диагностика және дұрыс ем – көктемді еркін тыныс алып, рақаттанып өткізудің кепілі.
Статистикалық деректер
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының деректеріне сәйкес, әлем халқының шамамен 40%-ы аллергиялық аурулардан зардап шегеді.
Ал Қазақстанда аллергиялық аурулардың таралуы 5,5 миллион халықты құрайды. Бұл көрсеткіш орташадан біршама төмен деуге болады. Өнеркәсіптік өңірлерде табиғи аллергендердің алуан түрлілігі кеңінен таралған.
Автор. Қорлан Тұрсынбекова. Источник заглавного фото. Shutterstock. Автор. anatoliy_gleb
